Nam Quốc sơn hà là bài bác thơ của người sáng tác Lý thường xuyên Kiệt. Tương truyền trong tiến trình sục sôi chiến tranh cùng giặc nước ngoài xâm, Lý thường xuyên Kiệt đã chế tác nên bài bác thơ này. Tối ngày khuya thanh vắng, ông vẫn ở trong đền rồng thờ và chứa giọng đọc bài xích thơ. Giọng hào hùng, hào khí chói lóa khiến quân giặc hoảng loạn. Sau này như lời bài xích thơ, quân và dân ta đã thành công quân giặc.
Bạn đang xem: Nam quốc sơn hà nam đế cư
Nam Quốc sơn hà – bản tuyên ngôn chủ quyền đầu tiên của Việt Nam
Nam quốc giang sơn (chữ Hán: 南國山河) là một bài thơ thất ngôn tứ giỏi viết bằng văn ngôn không rõ tác giả. Đây là bài xích thơ khét tiếng trong lịch sử Việt Nam, được xem là bạn dạng tuyên ngôn hòa bình đầu tiên của Việt Nam, khẳng định độc lập của nhà cố quyền Đại Việt trên các vùng đất của mình. Bài thơ được mang đến là bài xích thơ thần , vị thần gọi giúp Lê Hoàn kháng quân Tống năm 981 với Lý hay Kiệt chống quân Tống năm 1077.
Tiếng thơ vang vọng khắp đất trời khiến quân giặc nổi loạn, lòng người việt lại say sưa vào ngọn lửa yêu nước. Lý thường Kiệt bây giờ không nên đứng trên đài tuyên ngôn mà lại vẫn hoàn toàn có thể tuyên bố độc lập đất nước.
Tên gọi
Bài thơ này vốn không tồn tại tên, tên gọi Nam quốc đánh hà là do những bạn biên biên soạn cuốn sách hợp tuyển thơ văn Việt Nam, tập 2 (sách vì Nhà xuất phiên bản Văn học xuất bạn dạng năm 1976) để ra, rước từ tứ chữ đầu vào câu thơ thứ nhất của bài thơ này (Nam quốc giang san Nam đế cư).
Tiếng thơ vang vọng khắp khu đất trời khiến quân giặc nổi loạn, lòng người việt lại say sưa vào ngọn lửa yêu thương nước
Văn bản
Bài thơ nam giới quốc đất nước có ít nhất là 35 dị bạn dạng sách cùng 8 dị bạn dạng thần tích. Thư tịch thứ nhất có chép bài bác thơ này là sách Việt điện u linh tập, song bản Nam quốc giang san trong Việt điện u linh tập chưa hẳn là bạn dạng được biết đến nhiều nhất, bản ghi vào Đại Việt sử ký toàn thư mới là bản được đa số người biết nhất. Đại Việt sử ký kết toàn thư là bộ bao gồm sử trước tiên có ghi chép bài bác thơ này.
Bản ghi vào Đại Việt sử ký kết toàn thư như sau:
南國山河南帝居，
截然分定在天書。
如何逆虜來侵犯，
汝等行看取敗虚。
Phiên âm Hán-Việt:
Nam quốc đất nước Nam đế cư
Tiệt nhiên phận định tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư
Bản dịch nghĩa của Võ Minh Hải:
Sông núi nước phái nam thì vua nước phái mạnh cai quản
Rõ ràng đã được phân loại tại sách trời
Cớ làm sao lũ giặc ngỗ ngược kia cho đây xâm phạm
Rồi phía trên chúng bay sẽ thấy và nhận rước sự chiến bại hoàn toàn
Bản dịch nghĩa của Nguyễn Tri Tài:
Sông núi nước Nam, vua nước nam giới ở,
Phân vị rạch ròi vẫn ghi trong sách trời.
Cớ sao bè lũ giặc bạo ngược mang lại xâm phạm,
Chúng bây rồi xem, sẽ chuốc mang thất tại tung tành.
Bản dịch nghĩa của Nguyễn Hùng Vĩ:
Sông núi nước Nam, phái mạnh đế quản trị
Hiển nhiên vẫn định phận tại thiên thư
Cớ sao lũ giặc ngỗ ngược mang đến xâm phạm
Mà chúng bay, coi ra, lại chịu bại ư?
Bản dịch của trần Trọng Kim:
Sông núi nước nam vua nam giới ở
Rành rành định phận nghỉ ngơi sách trời
Cớ sao bè đảng giặc thanh lịch xâm phạm
Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời.
Hãy thuộc lắng nghe bài thơ được đọc nhằm vang vọng hào khí chết giả trời hiện giờ nhé!
Lịch sử thành lập và hoạt động bài thơ nam giới Quốc sơn Hà
Trong chiến tranh Tống–Việt lần đồ vật nhất
Theo sách Lĩnh nam giới chích quái:
Năm Thiên Phúc nguyên niên hiệu vua Lê Đại Hành; Tống Thái Tổ không nên Hầu Nhân Bảo, Tôn Toàn Hưng cất quân thôn tính nước Nam. Phía 2 bên đối lũy cùng chũm cự cùng với nhau làm việc sông Đồ Lỗ. Vua Lê Đại Hành mộng thấy hai anh thần nhân sinh hoạt trên sông vái nhưng mà nói rằng chúng ta là Trương Hống, Trương Hát xưa theo Triệu Việt Vương; nay xin cùng nhà vua tấn công giặc để cứu vãn sinh linh. Vua Lê Đại Hành tỉnh giấc dậy ngay tắp lự đốt hương thơm khấn cầu thần giúp. Đêm ấy thấy một bạn dẫn đoàn âm binh áo trắng và một tín đồ dẫn đoàn âm binh áo đỏ tự phía Bắc sông Như Nguyệt và lại cùng xông vào trại quân Tống mà đánh. Quân Tống khiếp hoàng, thần nhân tàng hình bên trên không, phệ tiếng ngăm rằng:
“ nam quốc tổ quốc Nam đế cư
Hoàng thiên dĩ định tại thiên thư
Như hà Bắc Lỗ lai xâm lược
Bạch nhấn phiên thành phá trúc dư.”
Quân Tống nghe thấy, xéo sút lên nhau chạy tan, chiến bại mà về. Vua Lê Đại Hành trở về ăn mừng, tróc nã phong mang lại hai vị thần nhân, một là Tinh Mẫn Đại vương lập miếu thờ trên ngã bố sông Long Nhãn, nhì là Khước Mẫn Đại vương, lập miếu làm việc ngã bố sông Nguyệt. Đa số các nhà phân tích thống tốt nhất đề tên khuyết danh tác giả bài thơ. Riêng Lê bạo dạn Thát trong bài “Pháp Thuận và bài thơ thần nước nam sông núi” mang lại rằng tác giả bài thơ là Đỗ Pháp Thuận.
Các bên nghiên cứu cách đây không lâu thống nhất quan điểm Nam quốc đất nước là bài thơ, xuất hiện thêm dưới thời Lê Đại Hành.
Trong chiến tranh Tống–Việt lần vật dụng hai
Theo sách Đại Việt sử ký toàn thưNăm 1076, Quách Quỳ, Triệu Tiết
Triệu Tiết
Triệu máu (chữ Hán: 赵禼, 1026 – 1090), tên tự là Công Tài, fan Y Chánh, Cung Châu , là tướng lĩnh, quan liêu viên đơn vị Bắc Tống trong lịch sử dân tộc Trung Quốc. Triệu huyết từng làm cho Chiêu thảo phó sứ, theo Chiêu thảo sứ Quách Quỳ thôn tính Đại Việt. Sát trọn sự nghiệp của mình, Triệu Tiết bảo vệ biên giới phía t…
đem quân 9 tướng, phù hợp với Chiêm Thành, Chân Lạp tấn công Đại Việt. 2 bên giao tranh làm việc sông Như Nguyệt, một đêm quân sĩ hốt nhiên nghe trong đền Trương tướng quân có tiếng hiểu to rằng:
“Nam quốc đất nước Nam đế cư
Tiệt nhiên phân định tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư”
Sau này đúng như lời thơ, Lý thường Kiệt vượt mặt quân Tống.
Theo sách Việt năng lượng điện u linh – Chuyện Trương Hống cùng Trương HátThời phái mạnh Tấn Vương bên Ngô đi đánh dẹp Lý Huy sinh hoạt Long Châu, đóng quân ở cửa Phù Lan, đêm ngủ mộng thấy hai tín đồ kỹ vĩ, dung mạo khôi ngô đến reviews nhà vua cùng xin trợ chiến. đơn vị vua hỏi danh tính, họ vấn đáp rằng họ là đồng đội vốn bạn Phù Lan, làm cho tướng của Triệu Việt Vương, Việt vương vãi bị Lý nam Đế tấn công bại. Phái mạnh Đế có tác dụng lễ trọng ý muốn cho họ làm cho quan; hai em chối từ, trốn vào núi Phù Long, phái nam Đế nhiều lần cho những người truy nã ko được, bắt đầu treo ngàn vàng cầu người bắt. Hai bằng hữu đều uống thuốc độc nhưng mà chết. Thượng đế thương bọn họ vô tội mang lại làm Than Hà Long Quân Phó Sứ, tuần nhị sông Vũ Bình cùng Lạng Giang cho tận bên trên nguồn, hiệu là Thần Giang Phó Đô Sứ. Trước kia đã hỗ trợ vua Ngô Quyền trong chiến dịch Bạch Đằng.
Nam Tấn Vương thức giấc dậy mới đem tế với khấn thần phò trợ. Tiếp nối Nam Tấn Vương win trận, bình xong xuôi quân Tây Long vua sai sứ chia chỗ lập thường thờ, hầu như phong có tác dụng Phúc Thần một phương, chiếu phong anh là Đại Đương Giang Đô Hộ Quốc Thần Vương, lập đền rồng ở cửa sông Như Nguyệt. Còn em là tè Đương Giang Đô Hộ Quốc Thần Vương, lập đền rồng ở cửa ngõ sông phái nam Bình.
Thời vua Nhân Tông nhà Lý, binh Tống phái nam xâm kéo đến biên cảnh; vua sai Thái uý Lý thường xuyên Kiệt dựa bờ sông đóng cừ để thế thủ. Một tối kia đấu sĩ nghe trong đền gồm tiếng ngâm to lớn rằng:
“ Sông núi nhà Nam nam giới đế ở
Phân minh trời định tại thiên thư.
Cớ sao nghịch lỗ sang xâm phạm
Bọn chúng rồi đây sẽ bại hư.”
Quả nhiên quân Tống chưa đánh đã tan rã. Thần mộng rõ ràng, mảy lông tua tóc chẳng sai.
Năm 1076, rộng 30 vạn quân công ty Tống (Trung Quốc) bởi Quách Quỳ lãnh đạo xâm lược Đại Việt (tên nước nước ta thời đó). Lý thường xuyên Kiệt lập phòng đường tại sông Như Nguyệt (sông Cầu) để ngăn địch. Quân của Quách Quỳ đánh cho sông Như Nguyệt thì bị chặn. Những trận quyết chiến khốc liệt đã xẩy ra tại đây cơ mà quân Tống không sao vượt được phòng đường Như Nguyệt, đành đóng góp trại hóng viện binh. Đang đêm, Lý thường Kiệt cho người vào thường thờ Trương Hống, Trương Hát nghỉ ngơi phía nam bên bờ sông Như Nguyệt, giả làm thần đọc vang bài thơ trên. Dựa vào thế ý thức binh sĩ lên siêu cao. Lý thường Kiệt liền mang đến quân quá sông, tổ chức một trận quyết chiến, tiến công thẳng vào trại giặc. Phần do bất ngờ, phần vì chưng sĩ khí quân Đại Việt sẽ lên, quân Tống kháng đỡ yếu hèn ớt, số bị chết, bị thương vẫn hơn quá nửa. Lý hay Kiệt liền cho người sang nghị hòa, mở đường mang lại quân Tống rút quân về nước, duy trì vững giáo khu nước Đại Việt (Việt Nam).
Ý nghĩa nhị câu thơ cuối và đối tượng người sử dụng của bài bác thơ
Trong câu thơ cuối của bài thơ phái nam quốc sơn hà gồm đại trường đoản cú nhân xưng ngôi sản phẩm công nghệ hai số những “nhữ đẳng” 汝等. Trong các bản dịch thơ của bài bác thơ này từ nhữ đẳng rất nhiều được dịch là chúng cất cánh hoặc chúng mày. Theo Nguyễn Hùng Vĩ cùng Nguyễn sơn Phong “nhữ đẳng” 汝等 trong câu thơ cuối của bài bác thơ phái nam quốc tổ quốc là chỉ quân Đại Việt, đối tượng người tiêu dùng của bài thơ là quân Đại Việt, chưa phải quân Tống, ý của nhì câu thơ cuối của bài thơ là nguyên nhân quân giặc cho xâm phạm mà những ngươi (quân Đại Việt) lại cam lòng chịu thất bại.
Nam quốc sơn hà
Nam quốc đất nước Nam đế cư,
Tiệt nhiên định phận trên thiên thư.
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm,
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư.
Dịch nghĩa
“Núi sông nước nam giới thì vua phái mạnh ở,
Cương giới sẽ ghi rành rành ở trong sách trời.
Cớ sao bằng hữu giặc bạo ngược cơ dám cho tới xâm phạm?
Chúng cất cánh hãy ngóng xem, thế nào thì cũng chuốc đem bại vong.”
Tương truyền, năm 1077, hơn 30 vạn quân Tống vày Quách Quỳ chỉ đạo xâm lược Đại Việt. Lý thường xuyên Kiệt lập phòng tuyến đường tại sông Như Nguyệt (sông Cầu) để ngăn địch. Quân của Quách Quỳ đánh mang lại sông Như Nguyệt thì bị chặn. Nhiều trận đánh ác liệt đã xảy ra tại đây tuy nhiên quân Tống không sao vượt được phòng con đường Như Nguyệt, đành đóng trại ngóng viện binh. Đang đêm, Lý thường xuyên Kiệt cho người vào đền thờ Trương Hống, Trương Hát, ở phía phái nam bờ sông, giả có tác dụng thần đọc vang bài bác thơ trên. Nhờ vào thế niềm tin binh sĩ lên khôn xiết cao. Lý thường Kiệt liền cho quân vượt sông, tổ chức triển khai một trận quyết chiến tấn công thẳng vào trại giặc. Phần vày bất ngờ, phần vị sĩ khí quân Việt đang lên, quân Tống kháng đỡ yếu hèn ớt, số bị chết, bị thương đã quá nửa. Lý hay Kiệt liền cho người sang nghị hoà, mở đường mang lại quân Tống rút quân về nước, giành lại giang sơn, giữ vững cương vực Đại Việt. Một vài nhận định xem bài thơ này là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của Việt Nam.
Bài thơ này ở trong truyền thuyết thần thoại về hai đồng đội Trương Hống, Trương Hát. Có tài năng liệu gắn thần thoại này với Lý thường xuyên Kiệt trong trận chiến chống quân Tống năm 1076, sớm nhất là Việt năng lượng điện u linh (Lý Tế Xuyên đời Trần), sau đó được nhiều sách sử khác như Đại Việt sử ký toàn thư, Việt sử tiêu án,… chép lại. Trong những lúc đó, sách Lĩnh nam giới chích tai quái (Trần nuốm Pháp đời Trần) lại gắn truyền thuyết thần thoại này với trận đánh chống quân Tống lần thứ nhất thời tiền Lê của Lê Đại Hành năm 981, với văn bản như sau:
南國山河南帝居，
皇天已定在天書。
如何北虜來侵掠，
白刃翻成破竹餘。
Nam quốc giang sơn Nam đế cư,
‡ Hoàng thiên dĩ định ‡ tại thiên thư.
Xem thêm: Cách Nấu Lá Trinh Nữ Hoàng Cung Tươi, Cách Uống Hiệu Quả
Như hà ‡ Bắc lỗ lai xâm ‡ lược,
Bạch nhận phiên thành phá trúc dư.
(Sông núi nước nam thì vua phái nam ở.
Thượng đế đang định vì vậy trong sách trời.
Cớ sao giặc phương Bắc lại tiếp đây xâm lược,
Gươm sáng vẫn chém hết các ngươi chảy tành như chẻ tre.)
Ngoài ra, bài thơ còn có khoảng rộng 30 dị phiên bản được chép trong số sử với sách khác nhau. Tiêu đề bài thơ vày nhóm soạn Hợp tuyển thơ văn nước ta thêm.
Bản dịch của Lê Thước, nam Trân
“Núi sông phái nam Việt vua nam giới ở,
Vằng vặc sách trời chia xứ sở.
Giặc dữ cớ sao phạm mang đến đây?
Chúng mày tuyệt nhất định yêu cầu tan vỡ.”
Bản dịch của Nguyễn Đổng Chi
“Nước nam Việt gồm vua nam Việt,
Trên sách trời phân tách biệt rành rành.
Cớ sao giặc dám hoành hành?
Rồi đây cất cánh sẽ tan tành mang lại coi.”
Dị bản
“Nam quốc đất nước nam đế cư
Hoàng thiên dĩ định tại thiên thư
Như hà Bắc lỗ lai xâm phạm
Bạch nhận thiên thành phá trúc dư.”
Dị bản
“Nam quốc giang san Nam đế cư
Hoàng thiên dĩ định tại thiên thư
Như hà Bắc lỗ lai xâm phạm,
Nhất trận phong ba tận tảo trừ.”
Bản dịch của Hoàng Xuân Hãn
“Sông núi nước Nam, vua nam giới ở,
Rành rành định phận tại sách trời.
Cớ sao đồng đội giặc thanh lịch xâm phạm?
Chúng bay sẽ ảnh hưởng đánh tơi bời.”
Nam Quốc sơn Hà chính là bài thơ thần của Việt Nam. Khi bài xích thơ vang lên khiến ý chí kháng giặc của người việt sục sôi và quân giặc hoảng sợ. Cho dù qua bao nhiêu năm thì ngọn lửa ấy vẫn tồn tại vang vọng trong lời bài xích thơ. Nam Quốc đánh Hà chính là phiên bản tuyên ngôn hòa bình đầu tiên của Việt Nam.
Lê ThướcvàNam Trân, tác giả bạn dạng dịch bài xích thơNam quốc sơn hàmới được gửi vào sách giáo khoa lớp 7, gần như là phần đa dịch đưa tiếng tăm một thời. Quận 2 TP HCM còn có con đường có tên Lê Thước, bởi kề bên những cuốn sách cơ mà ông dành nhiều tâm huyết, như Hán văn tân giáo khoa thư (Sách giáo khoa new về Hán văn), "Truyện vắt Nguyễn Du" và "Sự nghiệp thi văn của Uy Viễn tướng tá công Nguyễn Công Trứ", ông từng giữ những vị trí đặc biệt trong ngành văn hóa, giáo dục đào tạo của cơ quan ban ngành cách mạng Việt Nam. Thuộc thời với ông, nam Trân cũng nhanh chóng tham gia phương pháp mạng. Ông là hội viên gây dựng Hội đơn vị Văn Việt Nam. Ông cũng là trong những giảng viên lớp đại học Hán Nôm trước tiên ở miền Bắc. Ông chính là người chủ trì dịch tập ngục trung nhật ký.
Nói về những ông là nói tới những cây đa cây đề trong xóm chữ nghĩa Hán Nôm.
Bản dịch SGK Ngữ văn lớp 7, tập 1, trang 62 (Lê Thước cùng Nam Trân dịch):Sông núi nước nam giới vua phái mạnh ở
Vằng vặc sách trời phân tách xứ sở
Giặc dữ cớ sao phạm mang lại đây
Chúng mày độc nhất định cần tan vỡ.Tuy nhiên, bản dịch phái nam quốc tổ quốc của nhị ông chắc chắn rằng không phải là một thành công giống như các tác phẩm khác, còn nếu như không muốn nói sẽ là một bản dịch trọn vẹn thất bại.
Thứ nhất, ngay câu thứ nhất các ông đã tùy một thể dịch nhì từ "Nam quốc" thành "Nam Việt": Núi sông nam giới Việt vua phái nam ở. Trong một bài báo (đăng bên trên báo Giáo dục) bộc bạch về vì sao chọn phiên bản dịch này để đưa vào sách giáo khoa lớp 7, chính ông tổng công ty biên cũng nói rằng đề nghị thay câu này bởi câu của bạn dạng dịch cũ, vì việt nam chưa bao giờ mang quốc hiệu nam Việt (!)
Thứ hai, câu "Tiệt nhiên định phận tại thiên thư" được những ông dịch là "Vằng vặc sách trời phân chia xứ sở". Sự tùy luôn tiện được đẩy cao hơn nữa một mức nữa bởi việc thực hiện từ láy tượng hình "vằng vặc". Đây là từ dùng để làm mô tả ánh nắng và không gian ban đêm. Bạn ta nói "trăng sáng vằng vặc", "trời sao vằng vặc", "vằng vặc trăng soi"... Với vấn đề đặt từ "vằng vặc" lân cận "sách trời" vô hình chung những dịch giả sẽ ví sách trời như phương diện trăng, biến chuyển cái khôn cùng phàm thành dòng hữu hình, vươn lên là thứ thiêng liêng bởi thế trần thế. Hơn nữa, trong văn hóa truyền thống phương đông trăng với đêm các thuộc âm, chỉ sự yếu ớt mềm, cần thiết đem có tác dụng tuyên ngôn độc lập. Bài toán mang các từ "sách trời" ra khỏi vị trí trọng tâm ở cuối câu cũng làm mất đi tính tuyên ngôn mạnh khỏe của nguyên tác.
Sự tùy tiện lên tới đỉnh điểm khi nhị dịch giả tự ý sản xuất từ "xứ sở". Không thể là nước, cơ mà là xứ sở. Đó đó là thứ nhưng mà nhà nước phong kiến china vẫn "phong" cho những vương triều chư hầu. Trên vậy giới, "xứ" cũng rất được dùng nhằm chỉ những vùng bờ cõi phụ thuộc, không có nền độc lập, ví như Xứ Wale. Không có lý gì nhưng mà khi tuyên bố nền tự do ta lại đi xưng là là "xứ sở".
Hai câu tiếp theo càng làm mất đi đi dòng khẩu khí của một phiên bản tuyên ngôn độc lập.
"Giặc dữ cớ sao phạm cho đây
Chúng mày nhất định phải tan vỡ"
"Nghịch lỗ" nhưng mà dịch là "giặc dữ"thì chẳng bởi đưa thêm vũ khí đến giặc, vì "dữ" tổng quan sức mạnh. Dữ đi liền với ác, tuy thế dữ cũng là dữ dội.
Câu cuối "bản tuyên ngôn" bị nhị dịch giả trở thành văn nói trọn vẹn khi sử dụng đại từ bỏ nhân xưng "chúng mày". Về ngữ pháp, bài toán dùng các từ "nhất định phải"khiến mang đến câu này mang ý nghĩa thể hiện nay ý chí công ty quan, chứ không mạnh mẽ mẽ xác định một kết cục khách quan liêu tất yếu đuối cho lũ giặc như trong phiên bản dịch cũ: "Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời!".
Tóm lại, bạn dạng dịch của hai ông làm cho hỏng lòng tin của nguyên tác về phần lớn mặt và khiến cho nó phát triển thành một bài thơ lủng củng, nửa văn nói nửa văn viết. Cỗ GD&ĐT lại tùy tiện cụ câu đầu, đổi câu sau, khiến cho nó càng lủng củng hơn. Bài toán ông Tổng chủ biên Nguyễn tương khắc Phi nói rằng: "Nguyên tắc biên soạn sách giáo khoa nghỉ ngơi nước ta cũng tương tự nước ngoài, cho phép người biên soạn tất cả quyền thay thế sửa chữa cho phù hợp nội dung", cùng rằng bài toán này sẽ được thông qua bởi cả một hội đồng, chỉ với bao biện. Ví như không, chỉ hoàn toàn có thể đoán rằng phiên bản dịch cũ bị nạm thế chính là bởi bạn dịch là trần Trọng Kim. Nhưng fan ta quên rằng cho dù ông là một trong những trí thức không thuộc phe giải pháp mạng, là Thủ tướng tá "Chính bao phủ bù nhìn", thì bản dịch của ông vẫn lấn sân vào lòng dân tộc, giống hệt như nguyên tác vậy.
Nguyên tác chữ Hán:
南 國 山 河
南 國 山 河 南 帝 居截 然 定 分 在 天 書如 何 逆 虜 來 侵 犯汝 等 行 看 取 敗 虛
Nguyên tác (phiên âm):
Nam quốc tô hà
Nam quốc giang sơn nam đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm?
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư!
Dịch nghĩa (theo Thơ văn Lý- è cổ tập):Sông núi nước Nam, vua phái mạnh ở
Giới phận đó đã được định ví dụ ở sách trời
Cớ sao quân địch lại dám mang đến xâm phạm
Chúng mày nhất định sẽ chú ý thấy bài toán chuốc rước bại vong.Bản dịch của è cổ Trọng Kim:
Sông núi nước nam vua nam ở
Rành rành định phận tại sách trời
Cớ sao bằng hữu giặc lịch sự xâm phạm ?
Chúng bay sẽ ảnh hưởng đánh tơi bời!"
Bản dịch thơ (Phạm è cổ Anh):Sông núi trời phái mạnh của nước Nam
Sách trời xác định rõ tự muôn ngàn
Cuồng ngông giặc dữ vào xâm lấn
Chuốc lấy diệt vong lấy nhục tàn
Bản dịch thơ (Ngô Linh Ngọc dịch):Đất nước Đại Nam, phái mạnh đế ngự,Sách trời định phận rõ non sông.Cớ sao nghịch tặc sang xâm phạm?
Bay hãy ngóng coi, chuốc bại vong!
Bản dịch thơ (Bùi Văn Nguyên dịch):Sông núi nước Nam, phái nam đế chủ,Cõi bờ xác định rõ tại thiên thư.Cớ sao nghịch tặc dám xâm phạm?
Bay liệu, rồi trên đây chuốc bại hư!
Bản dịch SGK Ngữ văn lớp 7, tập 1, trang 62 (Lê Thước với Nam Trân dịch):Sông núi nước nam vua nam ở
Vằng vặc sách trời phân tách xứ sở
Giặc dữ cớ sao phạm mang lại đây
Chúng mày độc nhất định đề nghị tan vỡ.
