Lật sơ mi cổ chân hay còn gọi là lật cổ chân là tình trạng khá phổ biến ở các vận động viên, với biểu hiện là bàn chân quay vào trong và sưng tấy, tạo cảm giác đau nhức, khó cử động. Những người hay tập luyện thể thao và vận động nhiều nên tìm hiểu thêm về chứng lật cổ chân chân và cách điều trị như thế nào để tăng tốc độ phục hồi.
Bạn đang xem: Trật sơ mi cổ chân
Lật sơ mi cổ chânlà tình trạng khi chúng ta bị chấn thương ở phía mặt ngoài của cổ chân khiến các dây chằng bao quanh khớp bị tổn thương. Tình trạng này có thể gây ra những cơn đau nhức cấp tính.
Lật sơ mi cổ chân là gì?
Lật sơ mi cổ châncòn được gọi là lật cổ chân, là tình trạng đứt hoặc rách các dây chằng bao quanh mắt cá chân. Khi đi khám, bác sĩ có thể chẩn đoán bị bong gân. Chấn thương này khá phổ biến ở những người luyện tập thể thao như bóng đá, bóng rổ, cầu lông hay tennis,… thường do khởi động chưa kỹ càng hoặc đangvận độngphải tạm ngừng hoạt động đột ngột. Tuy nhiên, chấn thương cổ chân cũng có nguy cơ xảy ra trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày do té ngã hay trượt chân.
Các triệu chứng của lật cổ chân
Ở giai đoạn đầu, chấn thương cổ chân sẽ có biểu hiện:
Bầm tím và sưng đỏ: Đây là triệu chứng dễ nhận biết vì có thể nhìn thấy bằng mắt thường.
Đau: Đau xảy ra khi bạn chạm vào mắt cá chân và dễ nhận thấy hơn khi chấn thương bị tác động mạnh.
Giới hạn phạm vi cử động: Đau và sưng ở mắt cá chân giới hạn phạm vi cử động.
Nếu không được điều trị nhanh chóng trong giai đoạn đầu, chấn thương sẽ để lại những cơn đau kéo dài, dẫn đến tình trạng cổ chân lỏng lẻo mãn tính rất khó điều trị.
Lật cổ chân có những dạng nào?
Có hai dạng chấn thương lật cổ chân thường gặp:
Lật bên trong cổ chân
Lật bên trong cổ chân (bàn chân quay vào trong):Tình trạng dây chằng bên bị đứt, thường bắt đầu với dây chằng chéo trước. Rách dây chằng cấp độ 2 và độ 3 sẽ khiến khớp không ổn định, vềlâu dài có xu hướng ngày càng nặng hơn. Lật ngược bàn chân gây ra vỡ vòm bàn chân, có thể kèm theo tổn thương dây chằng chéo trước.
Lật bên ngoàicổ chân
Lật phía ngoài cổ chân (bàn chân xoay ra ngoài): Khi bao khớp bên trong bị va đập mạnh, mắt cá giữa bị đứt ra thay cho dây chằng bởi dây chằng delta rất khỏe. Tuy nhiên, dây chằng cũng có thể bị đứt trong quá trình xoay ngoài. Tình trạng này cũng gây áp lực lên các khớp bên và sự chèn ép thường kết hợp với việc uốn cong mắt cá chân có thể gây ra gãy xương máchoặc dây chằngchày dưới (rách dây chằng chéo trước). Ngoài ra, việc lăn mắt cá chân tạo ra một lực đi xuống dọc theo xương mác, gây ra gãy xương mác gần khớp gối (gãy xương Maisonneuve).
Đứt dây chằng nhiều lần có thể dẫn đến mất ổn định ở mắt cá chân và các chấn thương khác. Vì vậy, người bệnh nên cẩn thận hơn sau khi hồi phục.
Cách điều trị khi bị lật cổ chân an toàn, hiệu quả
Nếu không may bị lật cổ chân thì phải làm sao để không ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc sau này? Người bệnh cần lưu ý:
Khi vừa bị lật cổ chân nên dừng mọi hoạt động và chườm đá trong khoảng 10 - 20 phút để giảm sưng, tránh giãn dây chằng. Đây được đánh giá là phương pháp hiệu quả nhất ngay lúc bị chấn thương.
Sau đó, chân phải được cố định bằng cách quấn một chiếc khăn mềm.
Kê cao chân và không đi lại trong 2 ngày đầu.
Tích cực chườm đá, ngâm chân bị đau vào xô nước đá có mực nước cao đến ống đồng, mỗi lầnkhoảng 20 phút, 3 lần/ngày.
Nếu kiên trì ngâm chân, hạn chế vận động, tránh vận động mạnh thì sẽ nhanh chóng bình phụctrong 2 - 3 ngày nếu chấn thương nhẹ.
Thực hiện các bài tập phục hồi sức khỏe như chống tay vào tường, xoay nhẹ cổchân, gập chân, tập khoảng 10 phút mỗi ngày.
Khi ngủ, bạn nên nhấc chân cao khoảng 30cm.
Phương pháp này chỉ áp dụng chosơ cứuvà chấn thương nhẹ. Đối với những vết thương nghiêm trọng, bạn nên đến gặp bác sĩ để được điều trị thích hợp.
Ngoài việc điều trị nội khoa, bạn cũng nên kết hợp với chế độ ăn uống để tăng tốc độ hồi phục. Bạn nên tránh một số thực phẩm dễ gây đau và chậm lành như rau muống, thịt gia cầm, đồ nếp,… Đồng thời, bạn không nên xoa bóp dầu nóng, rượu thuốc khi đang cố định chân, vì làm như vậy vết thương có thể sưng tấyhơn.
Ngoài ra, không được đắphoặc nhúng thuốc bắc để tránh làm rách cơ bên trong hoặc nhiễm trùng da. Tuy nhiên, khi vết thương lành hẳn, bạn phải băng bó chuyên dụng để ngăn ngừa tái phát. Mục tiêu của việc điều trị chấn thương bằngdây quấn cổ chân là giúp giảm sưng và đau, chữa lành dây chằngvà phục hồi chức năng mắt cá chân.
Một số lưu ý quan trọng khi điều trị lật sơ mi cổ chân
Không tập luyện sớm khi chân chưa lành hẳn.
Khi cổ chân đã bị lật từ trong ra ngoài, không được dùng tay bóp hay kéo chân. Điều này vô tình làm vết thương thêm trầm trọng.
Đối với những người đã bị chấn thương, khi chơi thể thao nên cố gắng quá sức hạn chế va chạm, vì rất dễ bị lật cổ chân trở lại.
Trong quá trình điều trị tại nhà, nếu cảm thấy vết thương ngày càng nặng, bạn nên dừng lại ngay. Cần đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.
Bong gân cổ chân hay còn được gọi là lật sơ mi cổ chân là chấn thương phổ biến trong hầu hết các môn thể thao, đặc biệt là bóng đá. Loại chấn thương có thể không quá nghiêm trọng nhưng lại mang đến nhiều phiền toái cho người bệnh. Trong bài viết này chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu về bong gân (lật sơ mi cổ chân) và cách để phòng ngừa nó một cách hiệu quả nhé!
1. Bong gân (lật sơ mi cổ chân) là gì?
Lật sơ mi cổ chân là một dạng tổn thương xảy ra khi mặt ngoài của cổ chân bị chấn thương, khiến dây chằng bao quanh chúng bị căng quá mức dẫn đến rách hoặc đứt hoàn toàn, và tình trạng này chính là bong gân cổ chân.Nếu ở giai đoạn cấp tính củabong gân (lật sơ mi cổ chân)thì người bệnh thường sẽđau đớn, bầm tím và sưng tấyở quang vùng tổn thương. Trường hợp, người bệnh không có các biện pháp chăm sóc và điều trị phù hợp sau đó, tình trạng này có thể tiến triển trở thành vấn đề mãn tính.
Bong gân (lật cổ chân sơ mi) khiến cổ chân bầm tím và sưng tấy
Bong gân (lật sơ mi cổ chân) có thể xảy ra với bất kỳ ai, bất kỳ độ tuổi nào. Tuy nhiên, chấn thương này sẽ phổ biến hơn với những người chơi những môn thể thao có cường độ vận động lớn và phải dùng đến lực chân nhiều như: bóng đá, bóng rổ, chạy bộ,...
2. Nguyên nhân của bong gân (lật sơ mi cổ chân) là gì?
Tình trạngbong gân (lật sơ mi cổ chân)xuất hiện khi bàn chân của bạn bị uốn cong/gấp khiến mắt cá chân bị lệch ra khỏi vị trí bình thường của nó. Điều này khiến dây chằng quanh khớp của bạn bị kéo căng quá mức dẫn đến giãn, rách hoặc thậm chí là đứt. Đây là chính là cơ chế của bong gân, còn về nguyên nhân cụ thể dẫn đến tình trạng này, bao gồm:
Chấn thương khi chơi thể thao, đặc biệt là những môn vận động mạnh như bóng đá, bóng rổ, bóng chuyền và chạy bộ.Không khởi động trước khi chơi thể thao, khiến cơ bắp và dây chằng bị căng khi vận động mạnh đột ngột.Té ngã do trượt chân, mang giày cao gót hoặc ngã xe,...Tư thế tiếp đất khi chạy/nhảy không đúng khiến bàn chân bị uốn cong/lật gấp.Tập thể thao trên những địa hình không bằng phẳng, gồ ghề.
Va chạm khi chơi thể thao có thể khiến bạn bị lật sơ mi cổ chân
Ngoài những nguyên nhân trên thì một số yếu tố khác như thể chất kém, tập luyện thể thao khi đang mệt mỏi hoặc phụ kiện thể thao không đảm bảo an toàn cũng làm nguy cơ bị bong gân (lật sơ mi cổ chân) của bạn tăng lên đáng kể.
3. Các biến chứng của bong gân (lật sơ mi cổ chân)
Do tình trạng bong gân quá phổ biến mà nhiều người phớt lờ và không coi trọng việc điều trị, vì họ cho rằng bong gân sẽ tự khỏi sau một thời gian. Nhưng quan điểm này không hoàn toàn chính xác vì bong gân chỉ tự khỏi nếu như tình trạng chấn thương của bạn không quá nghiêm trọng. Còn nếu như không may mắn, tình trạng bong gân của bạn nghiêm trọng và ảnh hưởng rất nhiều đến dây chằng nhưrách hoặc đứt dây chằng, thì rất khó để có thể tự hồi phục hoàn toàn. Vì vậy, việc nhận biết và phân loại được tình trạng bong gân của bản thân là một điều cần thiết và vô cùng quan trọng. Xác định được chính xác mức độ chấn thương của bản thân sẽ giúp bạn chọn được phương pháp điều trị hoặc thậm chí là tự điều trị tại nhà hiệu quả và an toàn.
Nếu không được điều trị đúng cách bong gân có thể để lại nhiều biến chứng
Để biết cách phân loại, nhận biết mức độ tổn thương do bong gân gây nên và các phương pháp chăm sóc bong gân tại nhà. Bạn có thể tham khảo thêm ở bài viết “Những điều cần biết trước khi tự chữa bong gân chân tại nhà” của thibanglai.edu.vn.
Trong trường hợp, bạn không tự nhận thức được sự nghiêm trọng của tình trạng bong gân (lật sơ mi cổ chân) của bản thân và không áp dụng bất kỳ phương pháp chăm sóc hoặc điều trị nào, thì điều gì sẽ xảy ra? Câu trả lời là từ những tổn thương dây chằng không quá nghiêm trọng và có thể hồi phục bằng cách điều trị đơn giản, thì chấn thương của bạn có thể biến chứng và gây nên nhiều vấn đề đáng lo ngại:
Đau khớp cổ chân mãn tínhViêm ổ khớp
Cứng khớp, hạn chế phạm vi chuyển động
Rách hoặc đứt hoàn toàn dây chằng cổ chân
Biến dạng khớp cổ chân
Khi những biến chứng trên xảy ra, dù bạn có can thiệp y tế thì chúng cũng sẽ thường xuyên tái phát và rất khó để có thể điều trị dứt điểm hoàn toàn. Vì vậy, cách tốt nhất là bạn nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa bong gân để tránh chúng xảy ra và nếu như đã gặp phải thì bạn nên điều trị càng sớm càng tốt.
4. Phương pháp phòng ngừa bong gân (lật sơ mi cổ chân)
Khởi động cổ chân trước khi tập luyện
Trong bất kỳ bài viết nào liên quan đến vấn đề chấn thương thể thao, thì thibanglai.edu.vn luôn luôn đề cập đến tầm quan trọng của việc khởi động kỹ trước khi tập luyện, và với việc phòng ngừa lật sơ mi cổ chân cũng không ngoại lệ.
Khởi động cổ chân trước khi tập luyện để hạn chế chấn thương
Những bộ phận khác nếu bạn không khởi động kỹ thì nguy cơ chấn thương của bạn đã khá cao, nhưng riêng với cổ chân, nếu bạn quên khởi động trước khi chơi thể thao thì nguy cơ chấn thương và bong gân của bạn là vô cùng cao. Bởi vì, cổ chân có rất nhiều cơ, dây chằng và gân bao quanh, nhưng cơ này rất săn chắc và khỏe mạnh. Nếu chúng ta không khởi động, làm nóng và kích hoạt sự linh hoạt chúng mà trực tiếp vận động mạnh/đột ngộtngaythì những mô này sẽ dễ bị căng thẳng dẫn đến chấn thương.
Thực hiện các bài tập để cải thiện khả năng thăng bằng của cơ thể
Khả năng thăng bằng ảnh hưởng rất nhiều nguy cơ bị bong gân (lật sơ mi cổ chân). Nếu như khả năng thăng bằng của bạn không tốt thì bạn sẽ dễ gặp phải tình trạng trượt ngã hoặc lật cổ chân khi đang chơi thể thao, hoặc ngay cả khi chỉ đi bộ bình thường.
Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể cải thiện khả năng thăng bằng của mình bằng cách thường xuyên tập các động tác thăng bằng với một chân, động tác “Single Leg Squats” cũng là một gợi ý không tồi dành cho bạn. Những động tác tập giữ thăng bằng bằng một chân này không những giúp cải thiện khả năng thăng bằng của bạn mà còn củng cố sức mạnh cho cổ chân, giúp dây chằng, cơ và gân cổ chân trở nên chắc khỏe hơn.
Tập động tác " Single Leg Squats" để cải thiện khả năng thăng bằng
Tránh vận động quá sức
Nếu bạn đang cảm thấy mệt mỏi hoặc mới bắt đầu tập luyện thể thao, bạn cần chú ý đến trạng thái thể chất và tinh thần của mình. Không chỉ cổ chân mà hầu như mọi cơ bắp và khớp trên cơ thể bạn đều cần được nghỉ ngơi sau khi tập luyện vất vả. Tập luyện quá sức không tốt cho cơ thể, đặc biệt là đôi chân. Bạn có thể dễ dàng mất thăng bằng và lật sơ mi cổ chân, trật khớp hoặc thậm chí làm rách dây chằng do căng thẳng quá mức.
Vận động quá sức sẽ làm tăng nguy cơ bong gân (lật sơ mi cổ chân)
Sử dụng đai bảo vệ cổ chân
Trong thể thao, có nhiều động tác đòi hỏi bạn phải vặn/xoay khớp cổ chân nhanh và đột ngột, vượt quá phạm vi vận động của khớp, dễ gây rách dây chằng. Do đó, sử dụngbăng đai bảo vệ cổ châncó thể giúp bạn hạn chế được những chấn thương này, bằng cách giữ cho khớp của bạn ổn định và hoạt động trong phạm vi phù hợp.
Đai bảo vệ cổ chân thibanglai.edu.vnngoài tác dụng bảo vệ cổ chân như các loại băng đai khác, còn được ứng dụngcông nghệ Aqua Titanium, giúp tăng cường khả năng tuần hoàn máu và cải thiện tình trạng mệt mỏi do khí trệ khí huyết, đặc biệt là bảo vệ đôi chân hiệu quả trong khi vận động.
Bảo vệ chân hiệu quả hơn với băng đai bảo vệ cổ chân thibanglai.edu.vn
Mua ngay băng đai bảo vệ cổ chân thibanglai.edu.vn
Kết luận
Bong gân (lật sơ mi cổ chân) có thể khiến dây chằng của chúng ta bị tổn thương nghiêm trọng nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách. Vì vậy, cách tốt nhất để hạn chế những biến chứng này là thực hiện các biện pháp phòng ngừa bong gân ngay từ sớm, để tình trạng hoàn toàn không thể diễn ra.
